Bir okuldaki tüm eğitimcilerin çocuklarda hangi davranışları geliştirmek/ desteklemek istediklerine ve hangi davranışları kabul etmeyeceklerine dair ortak bir anlayışa sahip olmaları önemlidir.
Bir kural koyarken o kuralın gerekli olup olmadığını değerlendirmek gerekir. Örneğin ‘halıda otururken bağdaş kurup oturmak’- böyle rahat etmeyen çocuklar için zorlayıcı olabilir. Her koyulan kuralın bir mantığı olmalı- sadece ‘bu hep böyle’ deyip kural konulmamalıdır. Aksi takdirde çocuğun davranışı benimsemesini beklemek haksızlık olur.
Bazen ev ortamındaki kurallar ile okuldaki kurallar örtüşmeyebilir. Örneğin, ‘yemin etmek’ okulda yasak iken, evde kabul edilebilir bir davranış olabilir. Onun için kuralı açıklarken ‘yemin etmek kötüdür’ değil, “okulumuzda yemin etmiyoruz’ diye açıklama getirmek daha doğru olur. Aksi halde çocuk annesinin ya da babasının kötü bir şey yaptığını düşünebilir. Okul/sınıf kurallarına karar verdikten sonra tüm yetişkinlerin bu konuda tutarlı bir yaklaşım göstermeleri gereklidir.
Kural Koyarken, Uygularken…
- Olumlu bir dil kullanarak kuralı tanımlayın- ne yapmamalarını değil, yapmaları gerekeni söyleyin. ‘Başkaları konuşurken dinle.’ gibi.
- Az sayıda kural ile başlayın. Örneğin, en önemli 6 kural. Fazla sayıda kural koyarsanız çocukların bunları hatırlaması zorlaşır ve sırf hatırlayamadığı için kuralları uygulayamayabilir.
- Kuralı koyarken gerçekten gerekli olup olmadığını kendinize sorun.
- Özellikle ilk günlerde her gün kuralların üzerinden geçin.
- Kuralları görseller kullanarak görünür bir yere asın- örneğin her kural için bu kuralın uygulanırken çekilmiş bir fotoğrafı kartona yapıştırılarak sınıfta sergilenebilir.
- Kuralları uyguladıkça çocukları takdir edin. Örneğin: ‘Ali ne güzel! Ege’yi dinledin.’
- Kurala uymayan bir çocuğa, kuralı sakin ama net bir şekilde hatırlatın. Davranışını değiştirmesi için fırsat verin.
- Kuralı bozan çocukları uyarmak yerine, kurala uyan çocukları takdir etmeye çalışın.
- Çocuklar zaman zaman kuralları bozabilirler- bu konuda sabırlı olun ve mükemmeli beklemeyin.